Publiczne Przedszkole nr 4 w Opocznie

Rola i zadania pedagoga specjalnego w Przedszkolu nr 4 w Opocznie:

Pełniąc rolę pedagoga specjalnego realizuję następujące zadania:

• zapewniam opiekę i pomoc dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
• współpracuję z psychologiem, logopedą oraz nauczycielami prowadzącymi grupę;
• prowadzę analizę dokumentację dzieci( diagnoza w oparciu o orzeczenia dzieci i obserwację podczas sytuacji zadaniowych w grupie);
• prowadzę dokumentację przebiegu nauczania dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych określonych w przepisach oraz gromadzę prace dzieci;
• dostosowuję program i poszczególne treści, metody i formy kształcenia do potrzeb i możliwości dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych we współpracy z nauczycielem prowadzącym;
• opracowuję wraz z całym zespołem Indywidualne Programy Edukacyjno-Terapeutyczne;
• pomagam w trakcie zajęć, zapewniając sprawne tempo pracy, indywidualizuję proces edukacyjny tak, by nie zaniżać wymagań dydaktycznych oraz kryteriów oceny dziecka o specjalnych potrzebach edukacyjnych;
• udzielam pomocy (w miarę możliwości) uczniom pełnosprawnym mającym problemy w nauce;
• wspieram proces integracji w grupie i na terenie przedszkola;
• jako koordynator zespołu ds. Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej spotykam się z nauczycielami i specjalistami naszego przedszkola w celu wymiany doświadczeń, poznawania nowych form i metod pracy;
• ściśle współpracuję z rodzicami uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych, wspieram rodziców poprzez: kształtowanie prawidłowej postawy rodzicielskiej wobec własnego dziecka, informowanie na bieżąco o pracy dziecka na zajęciach, udzielanie porad związanych z koniecznością skorzystania z dodatkowej pomocy innych specjalistów czy instytucji społecznych.

W razie pytań, służę pomocą i zapraszam Państwa do kontaktu na dyżurach:

• wtorek od 11.30 do 12.30
• czwartek od 10.00 - 13.00

Pedagog specjalny: mgr Renata Sobolewska

Rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym - znaczenie ruchu

Ruch to nie tylko świetna zabawa, lecz także kluczowy element prawidłowego rozwoju dziecka. Wiek przedszkolny to czas intensywnych zmian w organizmie – zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym odgrywa fundamentalną rolę w ich zdrowiu, samopoczuciu oraz zdolnościach poznawczych. Regularna aktywność wpływa na kształtowanie sprawności motorycznej, koordynacji ruchowej oraz ogólnej kondycji organizmu, co stanowi solidną bazę dla późniejszych wyzwań edukacyjnych i społecznych.

Zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) sugerują, aby dzieci i młodzież w wieku od 5 do 17 lat poświęcały co najmniej 60 minut dziennie na zabawę ruchową lub aktywność fizyczną o umiarkowanej lub dużej intensywności. Taka aktywność sprzyja prawidłowemu rozwojowi fizycznemu, poprawia koordynację ruchową oraz wpływa na ogólną sprawność dzieci.

Dzieci w wieku przedszkolnym mają naturalną potrzebę ruchu – nie potrafią usiedzieć w jednym miejscu, spontanicznie biegają, skaczą, wspinają się i eksplorują otoczenie. To ich sposób na poznawanie świata oraz budowanie świadomości własnego ciała. Właśnie dlatego tak ważne jest, aby ten naturalny pęd do ruchu był odpowiednio wspierany.

Rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym – dlaczego ruch jest tak ważny?

Ruch to nieodłączny element dzieciństwa. Przedszkolaki uczą się poprzez działanie – skakanie, bieganie, wspinanie się i balansowanie to dla nich naturalne sposoby odkrywania świata. Aktywność fizyczna wspiera ich rozwój w wielu wymiarach:

Motoryka i koordynacja – dzieci doskonalą swoje zdolności ruchowe, co przekłada się na lepszą równowagę, precyzję i kontrolę nad własnym ciałem.

Zdrowie fizyczne – regularny ruch wzmacnia mięśnie, kości i układ odpornościowy, a także zmniejsza ryzyko nadwagi i chorób cywilizacyjnych.

Sprawność umysłowa – aktywność fizyczna poprawia przepływ krwi do mózgu, co sprzyja koncentracji, lepszemu zapamiętywaniu i efektywnej nauce.

Regulacja emocji – ruch to naturalny sposób na redukcję stresu i napięcia. Po aktywnej zabawie dzieci są bardziej zrelaksowane i spokojniejsze.

Umiejętności społeczne – gry zespołowe i wspólne zabawy uczą współpracy, komunikacji i zasad fair play.

Brak ruchu w wieku przedszkolnym może prowadzić do problemów zdrowotnych i trudności w nauce. Dlatego warto już od najmłodszych lat kształtować pozytywne nawyki związane z aktywnością fizyczną. Rozwój fizyczny dziecka w wieku przedszkolnym to sprawność i koordynacja, ale także budowanie fundamentów zdrowego stylu życia, który będzie procentował w przyszłości. Regularne ćwiczenia pomagają kształtować prawidłową postawę ciała, wzmacniają odporność i wspierają rozwój umiejętności społecznych.

Rola przedszkola w kształtowaniu nawyków ruchowych Przedszkole odgrywa kluczową rolę w rozwijaniu aktywności ruchowej dzieci. To właśnie tam maluchy spędzają sporą część dnia, a organizowane zajęcia mogą pomóc im w budowaniu dobrych nawyków.

W ramach codziennych aktywności przedszkole oferuje m.in.:

Ćwiczenia gimnastyczne – zajęcia poranne, ćwiczenia rozciągające.

Zabawy ruchowe – zarówno w sali, jak i na świeżym powietrzu, np. tory przeszkód, zabawy z piłką, wyścigi.

Taniec i rytmikę – połączenie muzyki i ruchu rozwija koordynację, poczucie rytmu i ekspresję emocji.

Swobodny ruch – możliwość biegania, skakania i eksplorowania przestrzeni w sposób spontaniczny i naturalny.

Odpowiednio dobrane formy aktywności nie tylko wspierają rozwój fizyczny dzieci, lecz także pomagają im w budowaniu pewności siebie i czerpaniu radości z ruchu. To właśnie w przedszkolu kształtują się pierwsze pozytywne skojarzenia z aktywnością fizyczną – dlatego tak ważne jest, aby była ona różnorodna i angażująca.

Etapy rozwoju fizycznego dziecka w wieku przedszkolnym

Rozwój fizyczny dziecka w wieku przedszkolnym to proces dynamiczny, który przebiega z różnym tempem i intensywnością u poszczególnych dzieci. W tym okresie kształtują się kluczowe umiejętności motoryczne, które będą stanowić podstawę do bardziej złożonych aktywności ruchowych w kolejnych latach. Świadomość tych etapów pozwala nauczycielom na lepsze dopasowanie aktywności ruchowej w przedszkolu do potrzeb rozwojowych dzieci, wspierając ich postępy oraz minimalizując ryzyko frustracji i zniechęcenia.

Krótka charakterystyka rozwoju motorycznego u dzieci 3-, 4- i 5-6etnich

Rozwój fizyczny dzieci w wieku przedszkolnym przebiega etapami, a każde dziecko osiąga kolejne umiejętności w swoim indywidualnym tempie. Poniższa tabela przedstawia kluczowe zmiany w zakresie motoryki u przedszkolaków.

3-latek

Ruchy jeszcze dość niezgrabne, ale dziecko zaczyna coraz lepiej kontrolować swoje ciało. Doskonali się w podstawowych czynnościach ruchowych.

• Biega, choć może mieć trudności z nagłym zatrzymaniem się lub zmianą kierunku.
• Wchodzi po schodach, stawiając obie stopy na jednym stopniu.
• Skacze obunóż w miejscu.
• Uczy się rzucać i łapać piłkę.
• Ma ograniczoną precyzję w czynnościach manualnych (np. rysowanie, lepienie z plasteliny).

4-latek

Większa kontrola nad ruchem, poprawa koordynacji i równowagi. Ruchy stają się bardziej celowe i skoordynowane.

• Biega płynniej, potrafi nagle się zatrzymać i ponownie ruszyć.
• Wchodzi po schodach naprzemiennie (jedna noga na każdym stopniu).
• Skacze na jednej nodze.
• Potrafi rzucać i łapać piłkę z większą precyzją.
• Lepiej kontroluje ruchy dłoni i palców, co przekłada się na rozwój zdolności manualnych.

5-6 latek

Ruchy są płynne, precyzyjne i bardziej kontrolowane. Dziecko osiąga dużą samodzielność w zakresie aktywności ruchowej.

• Szybko biega, swobodnie zmienia kierunek ruchu.
• Skacze przez przeszkody.
• Potrafi utrzymać równowagę na jednej nodze przez kilka sekund.
• Opanowuje jazdę na rowerze z pedałami.
• Wykonuje podstawowe kroki taneczne i układy ruchowe w rytm muzyki.

Choć ogólne wytyczne dotyczące aktywności fizycznej w wieku przedszkolnym są uniwersalne, warto pamiętać, że każde dziecko rozwija się w swoim tempie i ma indywidualne możliwości ruchowe. Niektóre maluchy z łatwością opanowują jazdę na rowerze czy skakanie na skakance, podczas gdy inne potrzebują więcej czasu i wsparcia. Dlatego tak ważne jest dostosowanie aktywności do poziomu sprawności, potrzeb i zainteresowań konkretnego dziecka.

Elastyczne podejście nie tylko pozwala uniknąć frustracji, lecz także buduje pozytywne nastawienie do ruchu i wzmacnia poczucie własnej wartości. Warto również zwracać uwagę na dzieci z trudnościami motorycznymi i zapewniać im odpowiednie wsparcie, aby każdemu maluchowi dać szansę na radosny i harmonijny rozwój fizyczny.

Znaczenie odpowiednio dobranych form aktywności ruchowej w przedszkolu

Odpowiednie ćwiczenia i zabawy ruchowe powinny:

być dostosowane do wieku i poziomu rozwoju dziecka,

angażować różne grupy mięśniowe i rozwijać zarówno motorykę dużą, jak i małą,

zachęcać do ruchu poprzez zabawę i rywalizację w duchu fair play,

wspierać rozwój umiejętności społecznych, np. poprzez gry i zabawy zespołowe,

zapewniać dzieciom radość i satysfakcję z podejmowanego wysiłku.

Wiedza na temat etapów rozwoju motorycznego oraz indywidualnych różnic w tempie nabywania umiejętności pozwala nauczycielom skuteczniej wspierać dzieci w budowaniu pozytywnego stosunku do aktywności fizycznej. Regularne ćwiczenia i swobodny ruch to inwestycja w zdrowie, ale także fundament dla harmonijnego rozwoju najmłodszych.

Aktywność fizyczna w przedszkolu – klucz do zdrowia i rozwoju

Regularna aktywność fizyczna w przedszkolu pełni niezwykle ważną rolę w kształtowaniu zdrowia i umiejętności dzieci. Ruch nie jest jedynie formą zabawy – to fundament prawidłowego rozwoju fizycznego, emocjonalnego i społecznego. Przedszkolaki, które uczestniczą w zróżnicowanych zajęciach ruchowych, rozwijają nie tylko swoje ciało, lecz także zdolności poznawcze, pewność siebie i umiejętność współpracy z rówieśnikami.

Wpływ aktywności fizycznej na zdrowie fizyczne

Ruch rozwija układ mięśniowy, wzmacnia kości i poprawia ogólną sprawność dziecka. Regularna aktywność dzieci w przedszkolu wspiera także prawidłową postawę, co jest kluczowe w profilaktyce wad kręgosłupa, które coraz częściej diagnozowane są już w najmłodszych latach. Dodatkowo aktywność fizyczna poprawia wydolność serca i płuc, zwiększa odporność organizmu i wpływa na lepszą koordynację ruchową. Ważnym aspektem jest także rozwój precyzji ruchów. Poprzez ćwiczenia gimnastyczne, zabawy na świeżym powietrzu czy rytmikę dzieci uczą się kontroli nad własnym ciałem, co ma znaczenie podczas aktywności sportowych i codziennych czynnościach jak pisanie, rysowanie czy ubieranie się.

Rozwój emocjonalny i społeczny poprzez ruch

Ruch w przedszkolu to także doskonałe narzędzie do kształtowania emocji i umiejętności interpersonalnych. Dzieci, które mają możliwość uczestniczenia w grach zespołowych i zabawach ruchowych, szybciej uczą się zasad współpracy, empatii i zdrowej rywalizacji. Ćwiczenia fizyczne pomagają także w regulowaniu emocji – przedszkolaki łatwiej radzą sobie z napięciem, stresem i frustracją, co pozytywnie wpływa na ich samopoczucie i relacje z rówieśnikami.

Pewność siebie u dzieci w dużej mierze buduje się poprzez sukcesy, także te związane z ruchem. Opanowanie nowej umiejętności, pokonanie przeszkody czy osiągnięcie celu w zabawie daje satysfakcję i wzmacnia poczucie własnej wartości. Dlatego tak ważne jest, aby aktywność fizyczna w przedszkolu była różnorodna i dostosowana do możliwości każdego dziecka – tak, by każde mogło poczuć radość z ruchu i rozwijać się we własnym tempie.

Ruch a zdolności poznawcze – dlaczego aktywność fizyczna wspiera naukę?

Badania pokazują, że dzieci aktywne fizycznie osiągają lepsze wyniki w nauce. Wynika to z kilku czynników:

Lepsza koncentracja i pamięć – ruch poprawia przepływ krwi do mózgu, co zwiększa zdolność do przyswajania wiedzy.

Szybsza adaptacja do nowych wyzwań – dzieci, które regularnie uczestniczą w aktywnościach ruchowych, łatwiej odnajdują się w nowych sytuacjach i szybciej rozwiązują problemy. Większa samodyscyplina – aktywność fizyczna w przedszkolu uczy organizacji, konsekwencji i motywacji do działania.

Wprowadzanie różnorodnych form ruchu do codziennego planu dnia w przedszkolu to inwestycja w zdrowie, rozwój i przyszłość najmłodszych. Ruch nie jest tylko dodatkiem do edukacji – stanowi jej integralny element, który wspiera dzieci w każdym aspekcie ich życia.

Ciekawe ćwiczenia gimnastyczne dla przedszkolaków – jak połączyć zabawę i rozwój?

Atrakcyjność zajęć ruchowych w przedszkolu w dużej mierze zależy od formy, w jakiej są prowadzone. Ciekawe ćwiczenia gimnastyczne dla przedszkolaków powinny być dostosowane do wieku dzieci, angażować różne partie ciała i jednocześnie sprawiać radość. Oto kilka propozycji, które świetnie sprawdzą się na zajęciach.

Tor przeszkód – rozwój koordynacji i równowagi

Zbudowanie toru przeszkód to świetny sposób na urozmaicenie zajęć gimnastycznych. Można wykorzystać pachołki, tunele, materace, ławeczki czy skakanki, które dzieci muszą pokonać na różne sposoby – przeskakiwać, czołgać się, balansować na jednej nodze. Takie ćwiczenia gimnastyczne dla przedszkolaków rozwijają zwinność, poprawiają równowagę i uczą precyzji ruchu.

Rzuty do celu – nauka precyzji ruchu

Ćwiczenia z piłkami, woreczkami gimnastycznymi czy obręczami doskonale rozwijają koordynację wzrokowo-ruchową i precyzję. Można organizować zabawy, w których dzieci muszą trafić do celu, np. rzucając piłką do kosza, woreczkiem do obręczy lub kulką papieru do wiaderka. Takie aktywności wzmacniają mięśnie rąk, uczą skupienia i kontrolowania siły ruchu.

Zwierzątka w ruchu – kreatywna gimnastyka

Dzieci uwielbiają naśladować zwierzęta, dlatego można wykorzystać tę naturalną skłonność do ćwiczeń ruchowych. Przykłady:

„Chodzenie jak kaczka” – dziecko przemieszcza się w przysiadzie, balansując ramionami.

„Skoki żabki” – dynamiczne skakanie z głębokiego przysiadu.

„Chód niedźwiedzia” – poruszanie się na czworakach z uniesionymi kolanami.

„Wąż” – czołganie się na brzuchu, wykorzystując tylko ruchy rąk.

 Dzięki tej formie ruchu dzieci ćwiczą siłę, równowagę i elastyczność, a jednocześnie bawią się i angażują swoją wyobraźnię.

Ćwiczenia rozciągające i relaksacyjne

Po intensywnych zajęciach ruchowych warto wprowadzić ćwiczenia wyciszające. Delikatne skłony, przeciąganie się jak kot czy spokojne oddychanie z zamkniętymi oczami pomagają dzieciom zrelaksować się i uspokoić. Tego rodzaju ćwiczenia gimnastyczne dla przedszkolaków pozwalają na regenerację mięśni i przygotowują organizm do kolejnych aktywności w ciągu dnia.

Odpowiednio dobrane formy aktywności ruchowej w przedszkolu mają ogromny wpływ na rozwój dzieci. Wprowadzając różnorodne ćwiczenia – od zabaw zespołowych po gimnastykę i rytmikę – nauczyciele mogą skutecznie wspierać zarówno rozwój fizyczny, jak i społeczno-emocjonalny najmłodszych. Ruch powinien być przede wszystkim źródłem radości, dlatego warto dbać o to, by każde dziecko znalazło aktywność dostosowaną do swoich możliwości i potrzeb.

Podsumowanie – dlaczego ruch w przedszkolu jest tak ważny?

Regularna aktywność fizyczna w przedszkolu to fundament zdrowia i prawidłowego rozwoju dzieci. Wpływa nie tylko na sprawność i koordynację ruchową, lecz także na zdolności poznawcze, koncentrację oraz umiejętności społeczne. Systematyczna aktywność ruchowa kształtuje prawidłową postawę ciała, wzmacnia układ odpornościowy i pomaga dzieciom w radzeniu sobie ze stresem. W dobie coraz bardziej siedzącego trybu życia kluczowe jest, aby już od najmłodszych lat budować pozytywne nawyki związane z ruchem.

Wspólna rola przedszkola i rodziców                                                                                                               

Kształtowanie zdrowego podejścia do ruchu to wspólne zadanie nauczycieli i rodziców. Przedszkole dostarcza dzieciom różnorodnych form aktywności – od ćwiczeń gimnastycznych po zabawy na świeżym powietrzu – ale to nawyki wyniesione z domu często decydują o ich późniejszym stosunku do ruchu. Ważne jest, aby dorośli zachęcali dzieci do aktywności, ale także sami byli dla nich wzorem. Czas spędzony na wspólnych spacerach, zabawach ruchowych czy rodzinnych wycieczkach to najlepszy sposób na budowanie zdrowych przyzwyczajeń.

Jak skutecznie zachęcać dzieci do ruchu?

Najważniejsze jest, aby aktywność fizyczna była dla dzieci źródłem radości. Ruch powinien być naturalnym elementem ich codzienności, a nie obowiązkiem. Warto stawiać na różnorodne i angażujące formy aktywności – od swobodnej zabawy na placu zabaw, poprzez ciekawe ćwiczenia gimnastyczne dla przedszkolaków, aż po zabawy rytmiczne i gry zespołowe.

Im więcej pozytywnych doświadczeń związanych z ruchem dzieci zdobędą w przedszkolu, tym większa szansa, że aktywność fizyczna stanie się dla nich naturalnym i lubianym elementem życia. Dlatego kluczowe jest, aby nauczyciele i rodzice wspólnie dbali o to, by każde dziecko miało możliwość ruchu dostosowanego do swoich potrzeb i możliwości.

Zdrowe, aktywne dzieci to szczęśliwe dzieci – a dobra kondycja fizyczna to inwestycja w ich przyszłość.

Jak radzić sobie z zachowaniami trudnymi?

Wielu rodziców doświadcza trudnych zachowań swoich dzieci i często nie wiemy, jak na te zachowania powinniśmy reagować, aby naszą postawą rozwiązać problem, zamiast go utrwalać. Psychologowie doradzają, aby w tzw. trudnym zachowaniu dziecka (gdy dziecko jest np. krzykliwe, płaczliwe, agresywne, uparte, wymuszające, niewspółpracujące), w pierwszej kolejności spróbować zrozumieć przyczynę i funkcję takiego zachowania. Analizując trudne sytuacje wychowawcze, nie mówimy o tzw. trudnym dziecku, ale o jego konkretnych zachowaniach, reakcjach. Trzeba zrozumieć ich podłoże i sens.

Kluczem do rozwiązania problemu jest analiza takich zachowań, zrozumienie ich przyczyny, ustalenie, co tak naprawdę dzieje się w otoczeniu dziecka tuż przed wystąpieniem trudnych zachowań i jakie są każdorazowo ich konsekwencje dla dziecka. Zachowania trudne mogą być utrzymywane, ponieważ dziecko dostrzega, że coś w ten sposób uzyskuje, rozwiązuje swój problem lub zaspokaja potrzebę. Oto kilka przykładów:

MALEC, KTÓRY ŁATWO WPADA W ZŁOŚĆ

Ustalmy ramy czasowe dla wszystkich zajęć i jasne zasady postępowania. Wytłumaczmy dziecku, jakich zasad powinno przestrzegać. Jeśli np. musimy przerwać zabawę, odwołajmy się do zasad, które dziecko zna. Ono i tak ma prawo protestować lub się zezłościć. Zachowajmy spokój i postarajmy się zachęcić malca do współpracy. Powiedzmy np.: „Dobrze się bawisz i złościsz się, że już pora na kąpiel”, i wysłuchajmy, co dziecko ma do powiedzenia. Nazywajmy jego uczucia, mówiąc: „Czujesz się rozżalony”. Gdy dziecko potwierdzi, powiedzmy mu, że je rozumiemy, ale nadeszła pora kąpieli. Uspokajamy je, mówiąc „Nie chcesz iść się kąpać, chciałbyś się bawić. Ja to rozumiem”. Złość malca pęknie jak emocjonalny balonik, bo poczuje się rozumiany i wspierany.

Nie krzyczmy i nie upokarzajmy dziecka. Właśnie w takich sytuacjach możemy pokazać, że szanujemy jego wartości. Dlatego za wszelką cenę zachowajmy spokój i nie pozwólmy sobie na wybuch złości. Mówmy dziecku o swoich potrzebach i uczuciach. Dawanie jasnych komunikatów – jak twoje zachowanie wpływa na mnie – uczy dziecko odpowiedzialności społecznej. Jeśli malec zacznie krzyczeć i płakać, dajmy mu czas,   by się uspokoił. Do dziecka „zalanego” emocjami nic nie dociera.

DZIECKO, KTÓRE WYMUSZA PŁACZEM

Maluchy od urodzenia uczą się, jak z nami postępować. Jeśli często im ulegamy i pozwalamy, by płaczem wymuszały pewne zachowania, pokazujemy, że takie zachowanie jest skuteczne. Potem dziecko krzykiem, płaczem i rzucaniem się na podłogę posługuje się jak narzędziem, które pozwala uzyskać to, czego pragnie.

Chcąc uniknąć powyższej sytuacji ważne jest, by opisywać dziecku, co będziecie wspólnie robić i jakiego zachowania nie zaakceptujemy, wprowadzając w ten sposób pewne zasady. Zmotywowany umową malec, z pewnością będzie się starał, by nie zawieść. Zawsze dotrzymujmy obietnicy! Jeśli malec wpadnie w szał, zachowajmy spokój i zadbajmy o jego bezpieczeństwo. Nie krzyczmy i nie szarpmy dziecka – to tylko spotęguje histerie. Poczekajmy, aż samo ochłonie. Nauczmy   się   doceniać  to, co dziecko zrobiło dobrze.  Pozytywny komunikat potrafi zdziałać o wiele więcej niż krytyka!

Nie ulegajmy szantażowi po to, by uciszyć malca. Jeśli za każdym razem przystaniemy na jego warunki,   w krótkim czasie jego negatywne zachowanie może się powtórzyć. Jeśli dziecko próbuje coś na nas wymóc,  nie zakładajmy, że musimy postawić na swoim, wygrać, a dziecko zawsze musi nam ulec, przegrać. Pamiętajmy, że ono mówi o tym, czego chce, a nie o tym, co jest dla niego dobre. Tę wiedzę posiadamy my, musimy tylko znaleźć w sobie dość siły, by działać konsekwentnie. Pamiętajmy, że ani uleganie dziecku, ani nadmierny autorytaryzm nie są dla niego dobre.

SZKRAB, KTÓRY MÓWI BEZ PRZERWY

Dziecko najczęściej dużo mówi, bo potrzebuje uwagi. Być może wyczuwa, że to, co mówi, jest puszczane mimo uszu. Znajdźmy więcej czasu na rozmowę z dzieckiem. Nie zmywajmy wtedy naczyń, nie sprzątajmy, nie przeglądajmy gazet, nie oglądajmy telewizji. Skupmy się na dziecku, patrzmy na nie i słuchajmy tego, co mówi. Codzienne rozmowy mogą zaspokoić jego potrzebę kontaktu z drugim człowiekiem. Choć to, o czym maluch opowiada, gdy monologuje, wydaje się nie mieć znaczenia, może sygnalizować jego niezaspokojone potrzeby: Opowiada o zeszłotygodniowej wycieczce z tatą do lasu? Może brakuje mu kontaktu z ojcem. Warto się nad tym poważnie zastanowić. Jeśli denerwuje nas, że dziecko wciąż mówi, spokojnie i bez nerwów należy mu o tym powiedzieć, np.: „To, co mówisz, jest naprawdę bardzo interesujące, ale teraz chciałabym się skupić na jedzeniu. Możemy porozmawiać za chwilę”. Ustalmy razem pewne zasady, których malec powinien przestrzegać, np. ze gdy jecie obiad, dziecko stara się nie mówić albo że malec nie przerywa rozmawiającym rodzicom, dziadkom itd. Przypomnij też, żeby w przedszkolu nie przerywał pani.

Nie udawajmy, że słuchamy, gdy tego nie robimy. Nie lekceważmy i nie odrzucajmy malca.Dzieci są jak barometr, wyczuwają, co myślą rodzice.

MALEC, KTÓRY CZĘSTO SIĘ BOI I WYCOFUJE

Lękliwość dziecka może mieć wiele przyczyn. Może wynikać z tego, że rodzice zbyt wysoko ustawiają dziecku poprzeczkę, narażając je na zbyt trudne sytuacje. A może jest we wszystkim wyręczane albo nieustannie ostrzegane: „Nie wchodź, bo spadniesz, bo się przewrócisz, uderzysz, nie dasz rady”. Lękliwe bywają też dzieci nadmiernie chwalone. Tracą poczucie własnej wartości, gdy rzeczywistość weryfikuje to, co słyszą od rodziców. Gdy „najpiękniejsza, najmądrzejsza i najzdolniejsza” dziewczynka idzie do przedszkola lub szkoły, gdzie nauczyciele nie wyróżniają jej w ten sposób, brak pochwał zaczyna odbierać jako dezaprobatę i traci pewność siebie.

Co zatem robić, by uniknąć podobnych trudności? Przede wszystkim słuchać co mówi dziecko, i zachęcać, by robiło to, co lubi. W ten sposób pomożemy mu wydobyć swój potencjał, zachęcimy do większej aktywności, pobudzimy do kreatywności. Jeśli dziecko nie chce czegoś zrobić, starajmy się nazwać jego myśli i uczucia: „Wygląda  na  to,  że  nie  chcesz  tam wejść”. Prawdopodobnie  przytaknie, a być  może  doda od siebie coś, co wyjaśni nam przyczynę obaw.

Nie zmuszajmy dziecka do robienia rzeczy, których się boi. Nie mówmy: „To wcale nie jest takie straszne”. Maluch ma prawo się bać, szczególnie nowych miejsc i sytuacji. Nie chwalmy go nadmiernie. Zasypywanie dziecka pochwałami zniechęca do kreatywności i wbrew pozorom nie buduje poczucia własnej wartości u dziecka, a tylko uzależnia je od opinii innych. Często wzmaga też niezdrową rywalizację miedzy dziećmi. Jeśli jedno dziecko zostanie pochwalone, a drugie nie, zaczyna się problem.

SMYK, KTÓRY UPIERA SIĘ PRZY SWOIM

Na pewnym etapie rozwoju dzieci mówią „Nie!”. To zachowanie typowe dla dwu i trzylatków. Po jakimś czasie mija. Weźmy pod uwagę, że czasami ciągłe stawianie na swoim jest sposobem na zwrócenie na siebie uwagi. Poświećmy maluchowi więcej czasu. Zachęćmy dziecko do współpracy z nami. Tak jak dorośli, maluchy muszą chcieć, żeby coś zrobić. Rozmawiajmy  z nimi i starajmy się wybadać, co jest prawdziwą przyczyną uporu. Często okazuje się, że przyczyna uporu jest inna, niż przypuszczaliśmy, banalnie prosta do rozwiązania. Wsłuchując się w to, co dziecko mówi, możemy dotrzeć do sedna problemu. Możemy też zaproponować dziecku, by samo znalazło rozwiązanie problemu. Zaangażowanie w sprawę mobilizuje do jej pomyślnego zakończenia!

Mówmy do dziecka spokojnie, nie krzyczmy. Nie ustępujmy malcowi, ale też nie zmuszajmy go do postępowania wbrew sobie. Nakłanianiem go do zrobienia czegoś, czego smyk nie chce, spowodujemy, że brzdąc tylko nasili opór albo, że stracimy jego zaufanie. A to może na trwałe zburzyć relacje.

Wskazówki postępowania, które warto przestrzegać w przypadku wystąpienia trudnych zachowań dziecka

1. Wzmacnianie pozytywnych zachowań:

Dzieci uczą się najszybciej, kiedy dostają jasne, proste polecenia i są chwalone za to, że je wypełniają.

• chwalenie dziecka za każdym razem, gdy na to zasłuży;
• precyzyjna informacja o tym, za jakie konkretne zachowanie dziecko jest chwalone, np. „Beatko, zrobiłaś to, o co cię prosiłam. Jestem z ciebie bardzo zadowolona";
• jeśli zachowanie powtarza się wielokrotnie pochwale może towarzyszyć jeszcze inna drobna nagroda;
• jeśli nie ma żadnych pozytywnych zachowań należy znaleźć codziennie co najmniej trzy powody, aby pochwalić dziecko.

2. Wzbogacanie wiedzy o nagrodach:

Doświadczenie uczy, że nagrody społeczne są ważniejsze niż rzeczy. Należą do nich  np.: uwaga, uśmiech, chwalenie dziecka za konkretne zachowanie, zachęta, pozytywne oceny „bardzo dobrze”, „wspaniale”. Nagrody konkretne to zdarzenia i rzeczy, np. książeczki, słodycze, wycieczki,mazaki, znaczki, drobne monety, lody, małe zabawki.

O czym trzeba pamiętać stosując nagrody?

• należy dostosować nagrody do upodobań dziecka;
• nagradzać natychmiast po wystąpieniu zachowania, które chcemy wzmocnić;
• włączyć dzieci do oceny ich postępów - daje to dziecku poczucie, że może samo kontrolować swoje zachowanie i zachęca je do samokontroli.

3. Ignorowanie złego zachowania lub zwracanie na nie jak najmniejszej uwagi (tzw. wyciszanie):

• Nie zwracanie uwagi na złe zachowanie tak długo jak długo jest to możliwe.
• Pozostawianie dziecka bez publiczności wtedy gdy krzyczy, ma napady złości.
• Pokazanie dziecku, że traktujemy serio, to co mówimy np. można stanąć obok dziecka i powtórzyć polecenie - głośno, ale bez krzyku i zdecydowanie.
• Dbanie o zgodność przekazu werbalnego i niewerbalnego (to co mówisz musi się równać to co robisz).
• Chwalenie, natychmiast po zaprzestaniu złego zachowania.
• Odesłanie - metoda ignorowania trudnych zachowań dzieci: jedną z najcenniejszych nagród jest dla dzieci uwaga, jaką na nich skupiamy. Podobnie jedną z najbardziej skutecznych kar jest chwilowe nie zwracanie uwagi na dziecko. Odesłanie to umieszczenie dziecka w bezpiecznym, ale nudnym miejscu: w kącie pokoju, na korytarzu albo w innym miejscu, gdzie nikt nie zwraca na nie uwagi.

Zasady:

1. Dziecko musi być uprzedzone o tym, co i dlaczego zamierzamy zrobić - tłumaczymy dziecku jeden raz.
2. Jeśli nie przestaje np. krzyczeć - odsyłamy je. Postępujemy łagodnie lecz stanowczo.
3. Dziecko musi być poinformowane, że nie może wrócić dopóki nie przestanie krzyczeć i nie minie czas odosobnienia.
4. Osoba, która odesłała dziecko, powinna je przyprowadzić z powrotem po zakończonym umówionym czasie.
5. Jeżeli dziecko po powrocie znowu zaczyna być niegrzeczne i uciążliwe należy je od razu odesłać na wyznaczone miejsce . Jeśli zdecydujemy się stosować tę procedurę, trzeba to robić zawsze, gdy dane zachowanie się pojawi.

• Nie należy dyskutować z dzieckiem w trakcie stosowania procedury.
• Nie wolno odsyłać dziecka do miejsca, które wzbudza w nim lęk.
• Nie należy się zniechęcać, jeżeli sytuacja ulegnie pogorszeniu, zanim cokolwiek zmieni się na lepsze.

4. Wzbogacanie wiedzy o karach:

Kary społeczne to m.in.: okazanie niezadowolenia, krytyka ,odizolowanie dziecka,  podniesiony głos, ignorowanie.

Kary konkretne to np.: pozbawienie możliwości wykonywania jakiejś czynności (np. oglądania TV, określonej zabawy).

O czym trzeba pamiętać stosując kary?
Bardzo ważne jest, aby dziecko zrozumiało, że kara jest reakcją na konkretne zachowanie. Krytyka musi dotyczyć zachowania a nie osoby np. Nie lubię, kiedy jesteś nieposłuszny.

5. Nagradzać czy karać?
Badania dowodzą, że dzieci reagują lepiej na nagrody. Wydają się być szczęśliwsze, kiedy słyszą jasne polecenia i pochwały za ich wykonywanie. Powinniśmy więc starać się „przyłapywać" dzieci na dobrym zachowaniu.

6. Uwaga rodziców:

Wszystkie dzieci chcą skupiać na sobie uwagę. Dzieci starają się zwrócić na siebie uwagę, również poprzez złe zachowanie. Uwielbiają kiedy je chwalimy, z drugiej strony, wolą raczej być skrzyczane i pouczone niż kompletnie zignorowane. Ułatwiajmy więc  dziecku skupianie na sobie naszej uwagi poprzez odpowiednie zachowania, wybierajmy najbardziej efektywny sposób zwiększania liczby zachowań pożądanych  i zmniejszania niepożądanych. Działa to po prostu o wiele lepiej niż zwracanie uwagi na dziecko tylko wtedy, gdy źle się zachowuje. Takie podejście ma jeszcze dodatkową zaletę, a mianowicie zwiększa w dziecku poczucie znajomości rzeczy, pewność siebie, samoocenę oraz motywację, by dobrze się sprawować.

7. Konsekwencja:

Brak konsekwencji to jedna z najczęstszych pułapek, w jakie wpadamy. Konsekwencja oznacza kierowanie się przyjętymi zasadami i logiką. Jeśli ustalamy jakąś zasadę lub uświadamiamy następstwa jej nieprzestrzegania, musimy postępować  zgodnie z tym, co zostało powiedziane. Gdy rodzice są konsekwentni i postępują zgodnie z tym, co powiedzieli, budują strukturę, do której dzieci dążą i której bardzo potrzebują. Konsekwentna struktura daje dziecku poczucie bezpieczeństwa, przewidywalności i kontroli. Dzieci nie są zmuszone do sprawdzania swoim zachowaniem granic tolerancji i wytrzymałości rodziców.

8. Sztuka komunikacji:

Umiejętność porozumiewania się ze swoim dzieckiem to najprawdopodobniej najważniejsza umiejętność rodziców. Kiedy dzieci wiedzą, że mogą porozmawiać z rodzicami o swoich sprawach czują się ważne i kontrolują sytuację. Dobra komunikacja jest podstawą uczenia dzieci samooceny, rozwiązywania problemów      i współpracy z innymi. Aby komunikacja z dziećmi była otwarta i skuteczna, muszą one czuć, że rodzice naprawdę wysłuchają ich z pełną i szczerą uwagą. Jeśli dzieci obawiają się, że próba nawiązania rozmowy   z rodzicem wywoła z jego strony potok krytycznych uwag, po prostu z tego zrezygnują.

9. Dyscyplina:

Chociaż często najlepszym rozwiązaniem jest natychmiastowa reakcja na złe zachowanie, to niestety  nie zawsze możemy tego dokonać. Jak najbardziej właściwe jest skierowanie do dziecka następujących słów   ”Teraz jestem bardzo zdenerwowana. Muszę mieć trochę czasu, żeby się uspokoić i pomyśleć o tym, co się wydarzyło.” Próba karcenia dziecka pod wpływem złości ma też inne potencjalne wady. Nie tylko uniemożliwiamy komunikację i zaostrzamy konflikt, ale również mówimy rzeczy , których potem żałujemy. Kolejny ważny czynnik dyscyplinujący to dawanie wyboru. Takie podejście zwiększa dziecięce poczucie kontroli i zmniejsza potrzebę reagowania buntem. Jeśli damy dziecku wolny wybór dotyczący jego postępowania i nie ingerujemy, dziecko często wybiera najlepsze rozwiązanie.

Jak zatem unikać ewentualnych trudności?

• Obowiązujące zasady muszą być jasne i konsekwentnie egzekwowane
• Rodzice i opiekunowie muszą uczyć dziecko takich samych zasad
• Rodzice muszą się wzajemnie wspierać w egzekwowaniu wymagań tak, by dziecko nie wykorzystywało ich rozbieżnych stanowisk
• Komunikaty muszą być przekazywane stanowczo
• Należy skupić uwagę dziecka na tym, co się do niego mówi

Rola pedagoga specjalnego w przedszkolu

Pedagog specjalny to osoba, która wspiera dzieci, rodziców i nauczycieli, aby każde dziecko mogło w pełni rozwijać swoje możliwości, niezależnie od indywidualnych trudności czy potrzeb rozwojowych.

Zadania pedagoga specjalnego w przedszkolu:

• Wspieranie dzieci z trudnościami rozwojowymi, emocjonalnymi, społecznymi lub edukacyjnymi.

• Prowadzenie obserwacji i diagnozy pedagogicznej – rozpoznawanie indywidualnych potrzeb dziecka.

• Opracowywanie i realizacja programów wsparcia (np. IPET – Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny).

• Prowadzenie zajęć terapeutycznych dostosowanych do możliwości dziecka (np. zajęcia rozwijające kompetencje emocjonalno-społeczne, koncentrację, motorykę, percepcję).

• Współpraca z rodzicami – udzielanie porad, konsultacje, wspólne poszukiwanie najlepszych metod pracy z dzieckiem.

• Współpraca z nauczycielami i specjalistami (psycholog, logopeda, terapeuta integracji sensorycznej) w celu stworzenia jak najlepszego środowiska rozwoju.

• Wspieranie grupy przedszkolnej w budowaniu postaw akceptacji, empatii i wzajemnej pomocy.

Kilka ważnych informacji:

• Pedagog specjalny nie ocenia dzieci, lecz pomaga im w przezwyciężaniu trudności i rozwijaniu mocnych stron.

• Rodzice mogą zgłaszać się do pedagoga specjalnego z każdym pytaniem dotyczącym rozwoju lub zachowania dziecka.

• Wsparcie pedagoga ma charakter dobrowolny i bezpłatny.

• Współpraca z pedagogiem specjalnym może obejmować także udział rodzica w zajęciach lub konsultacjach indywidualnych.

• Celem pracy pedagoga jest wspólne działanie – rodziców, nauczycieli i specjalistów – dla dobra dziecka.

Zapraszam na konsultacje w poszczególne dni:

1. Poniedziałek 9-11
2. Piątek 12-14

mgr Natalia Gawęda